Desen Çalışma Yöntemi
- Güzel sanatlar lise ve fakülte sınavları için çalışmalarınızda Desen çizerken; formu (şekli) önce çizgiyle görmelisiniz. Desen, formu görme tarzıdır ve resim sanatının temelidir. Desen doğrudan renkle değil çizgiyle ilişkilidir.
Çizgiyle gösterilen renkler, ışık, gölge, kompozisyon, çizgi, hareket, denge, hacim, oran, form (şekil) ritm, perspektif gibi kavramlar bu temel yapının- desenin- işlevleridir. İyi eğitilmiş bir göz doğru algılar ve modelde bütün –parça ilişkisini geometrik formlar içinde görerek, oran- orantı, açılar, çizgi değerleri ve kuvvetlerini hissederek yüzey üzerinde gösterir.
- Desenin değişik türleri vardır; Gözlem deseni, bellek deseni, hayali- imgesel desen, dekorasyonda-dekoratif desenler vb. Desen üzerinde yapılan araştırmalarda çizgi yoluyla içgüdünün ifade edildiği gerçek sanatsal biçimi bulma çabası olduğu ortaya çıkmıştır.
- Desende kişisel yorum-üslup- oluşturmak önemlidir.
- Öncelikle, modelimizi çok iyi incelemeli ve ortadan geçen aks’ını, hareketini algılamalıyız. Modelin görünüşüne göre dış noktalarından geçirilen çizginin oluşturduğu geometrik formunu, çizeceğimiz yüzeydeki kaplayacağı alanı, yükseklik ve genişliğini iyi
- Figür mekanla birlikte düşünülmelidir. Organların biçimsel özellikleri, bütünün yerleştiği form içindeki ana parçaların bütüne göre oranları alınarak çizilir. Desende çizgi, hacimden (üç boyutluluk, Işık-gölge oluşumu) ayrılmaz. Modelden alınan yorum; çizginin açık-koyu, dar-geniş, yatay-dikey zıtlıkları ile alanların Büyük-küçük, uzun-kısa, yön ve ritm gibi elemanların denge etkisi ile gösterilir.
- Çizgi alanla-kağıt yüzeyiyle- beraberdir. Çizgi yerine, form ve tonlar görülmelidir. Ton: ışık ve gölgenin leke ile ifadesidir. Çizgi kağıda gömülmemeli resimde şablon etkisi yaratılmamalıdır. Modle (tarama), kontrast (karşıtlık-zıtlık), açı karakterleri ile formu noktasız görmeli, aramalıdır.
- Görmek içir göz ve zihin birlikte çalışır. Çok bakıp az çizmelidir. Modelin hareketini inceleyip, ağırlık noktasını fark etmelidir. Kenar çizgilerinin açı derecelerine dikkat etmeli, bütünden parçaya inerek ölçü ilişkilerini; çizgi ile ölçme-karşılaştırma şeklinde birbirine oranları ifade edilmelidir. Hareket ve denge ilişkisi vurgulanmalıdır. Desen’e derinlik kazandırmak için; rakursi, ön, arka ve geri planları perspektif tekniğine uygun çizgi çeşitleriyle ifade edilmelidir. Duygularımızı “Bakmak görmek, anlamak, çizmek” biçiminde değerlendirmeliyiz.
- Kalem tutuşu önemlidir. Kalem formun içinden, dışına doğru yürütülmeli. Kalemi tutarken dört parmak hafif, baş parmak sıkı olmalıdır. Yazı yazar şekli detaya açıktır. Kalemi tutarken elin hareketi bilekten olmalıdır. Kağıdın büyüklüğüne göre dirsek veya omuz hareketiyle çizgi çizilir. Desene başlamadan önce düz/dikey-yatay-, eğri-oval çizgiler bilek hareketiyle ve çizgi kuvvetleri gösterilerek (kalın, ince çizgiler hafifçe ve kuvvet uygulanmış çizimler) yani çizgi çeşitleri ve kuvvetleri bolca çalışılmalıdır.
- Süs, fantezi ve ölü çizgiler (kırık çizgi) formu yok eder.
- Çizime modelin gri karakteri ile başlamalıdır. İlk etki eden iri formu, ilk nazarda yerleştirmeli. Oranları karşılaştırmalı, sübjektif nispetler bulmalıdır. Yaratmanın şartı etüttür. Mukayese duygu yaratır. Heves alışkanlık yaratır. O anki duygu, düşünce ve iç sıkıntıları unutup, düz, yuvarlak çizgilerin, sıcak-soğuk renklerin , küçük-büyük alanların oyunlarından başka şey düşünmemelidir. Çizgi karakteri-çizgi hakimiyeti düz, eğri çizgilerin kontrastı, gergin ve eğri çizgiler, girinti çıkıntılar(oylumlar) belirtilmelidir.
- Çizgide perspektif gözetilmelidir. Doğadaki varlıklar bize yakınsa gerçek ölçüleri ve renkleri görünür. Bizden uzaklaştıkça küçülür ve renkleri solar, hissini verirler. Perspektif, gözümüzün bu görüş hissini resimde çizgi ve renk olarak göstermek işidir. Desen çalışmalarımızda bu özelliklere dikkat ettiğimizde bilgiyle ve doğru görerek güzel çalışmalar oluştururuz.
